Ο νέος πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας ανακοίνωσε ότι θα εξετάσει την συμφωνία αγοράς των μαχητικών F-16 από την Τουρκία, ύψους 20 δισεκ. δολαρίων. Ωστόσο, η απόφασή του για το εάν θα αρθεί το βέτο που έθεσε ο προκάτοχός του δεν θα βασίζεται μόνο στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ.
«Πρέπει να συζητήσω με την κυβέρνηση για πολλά από αυτά τα ζητήματα, καθώς δεν επηρεάζουν μόνο ένα θέμα και χρειάζεται να τα κατανοήσω», ανέφερε ο γερουσιαστής Μπεν Κάρντιν σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους, μια ημέρα μετά την ανάληψη της προεδρίας της Επιτροπής.
Ο Κάρντιν ανέφερε ότι συζήτησε το ζήτημα της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ με τουρκικούς αξιωματούχους κατά την διάρκεια συνάντησης των πρεσβευτών του ΝΑΤΟ την Τετάρτη. «Υποστηρίζουν ότι αυτή θα επικυρωθεί (σ.σ. η ένταξη από την Άγκυρα) στις αρχές του επόμενου μήνα. Εάν αυτό ισχύει, τότε θα έχουμε τουλάχιστον επιλύσει το ζήτημα του ΝΑΤΟ, αλλά υπάρχουν και άλλα θέματα πέραν της διεύρυνσης του ΝΑΤΟ που χρειάζεται να συζητηθούν καθώς προχωράμε», πρόσθεσε.
Ο Μπομπ Μενέντεζ, που ήταν πρόεδρος της Επιτροπής μέχρι πρόσφατα, εμπόδιζε εδώ και μήνες την πώληση των F-16, αναφέροντας τις αντιρρήσεις της Τουρκίας για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου της Ελλάδας. Παραιτήθηκε από την προεδρία της Επιτροπής μετά τις κατηγορίες δωροληψίας που αναφέρθηκαν εναντίον του και της συζύγου του, Ναντίν. Οι επικεφαλής των Επιτροπών Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας και της Βουλής αξιολογούν όλες τις μεγάλες συμβάσεις πώλησης όπλων και συχνά υποβάλλουν ερωτήματα ή εκφράζουν ανησυχίες για τα ανθρώπινα δικαιώματα ή άλλα διπλωματικά ζητήματα που μπορεί να καθυστερήσουν ή ακόμα και να ακυρώσουν την υλοποίηση τέτοιων συμφωνιών.
Η Άγκυρα καθυστερεί εδώ και μήνες την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι θα προχωρήσει σε επικύρωση όταν επανερχθούν οι εργασίες του κοινοβουλίου, τον Οκτώβριο. Μετά την απομάκρυνση του Μενέντεζ, ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Τουρκία πρέπει να εκμεταλλευτεί νομικά τα προβλήματα του γερουσιαστή για να αγοράσει τα F-16. «Είναι στο συμφέρον μας να απομακρυνθεί ο Μενέντεζ από το σχέδιο», δήλωσε σε τουρκικά μέσα ενημέρωσης.
Η Σουηδία και η Φινλανδία υπέβαλαν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ το καλοκαίρι του περσινού έτους. Παρόλο που η υποψηφιότητα της Φινλανδίας εγκρίθηκε από όλα τα μέλη της συμμαχίας, αυτή της Σουηδίας παραμένει εκκρεμής, καθώς δεν έχει επικυρωθεί ακόμα από την Τουρκία και την Ουγγαρία. Η Άγκυρα αναφέρει ότι συνεργάζεται στενά με το Βουδαπέστη για αυτό το θέμα.
Ο επικεφαλής των Ρεπουμπλικάνων στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων, γερουσιαστής Τζιμ Ρις, έχει επίσης μπλοκάρει την πώληση όπλων στην Ουγγαρία.
