Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ είναι η απάντηση σε μια επείγουσα και υπαρξιακή ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας, τόνισε ο Αλέξης Τσίπρας από το Περιστέρι. Παρουσίασε αναλυτικά τις προγραμματικές δεσμεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τη διαχείριση των κόκκινων δανείων, τους πλειστηριασμούς, την προστασία πρώτης κατοικίας και τις τράπεζες.
«Δεσμευόμαστε ότι η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ στις 21 Μαίου θα ανοίξει το δρόμο την επομένη ημέρα, για προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας», υπογράμμισε ο Αλέξης Τσίπρας.
Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τη ρύθμιση οφειλών
Αναλυτικά, όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας στην ομιλία του στο Περιστέρι:
«Ξεκινάμε με τις απαραίτητες θεσμικές παρεμβάσεις.
Πρώτον, δημιουργούμε Υφυπουργείο στο Υπουργείο Οικονομικών, με αποκλειστική αρμοδιότητα τη Διαχείριση του Ιδιωτικού Χρέους και της Στεγαστικής Πολιτικής.
Αυτό το κάνουμε ώστε να υπάρχει ταχύτητα και αποτελεσματικότητα στη λήψη άμεσων μέτρων, συγκεντρώνοντας αρμοδιοτήτες για την υλοποίηση ολοκληρωμένων και ενοποιημένων πολιτικών αντιμετώπισης αυτού του, οριζόντιου για την κοινωνία, προβλήματος.
Δεύτερον, συστήνουμε Δημόσια Εποπτική Αρχή για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, που θα υπάγεται στο Υπουργείο Οικονομικών.
Τρίτον, προχωράμε στη δημιουργία Ειδικού Ταμείου Αναδιαρθρώσεων Οφειλών και Στεγαστικής Πολιτικής στην Αναπτυξιακή Τράπεζα, που θα υποστηρίζει με ζεστό χρήμα, μέσω στοχευμένων επιδοτήσεων:
- τις ρυθμίσεις κόκκινων δανείων μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας.
- τις δόσεις δανείων ενήμερων δανειοληπτών που αυξήθηκαν υπέρμετρα λόγω αύξησης επιτοκίων, για να συνεχίσουν οι συνεπείς να αποπληρώνουν τα δάνειά τους.
- τις δόσεις χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέα ζευγάρια, στο πλαίσιο της ειδικής στεγαστικής πολιτικής.
Βάζουμε επίσης κανόνες στη λειτουργία των funds.
Με εξασφάλιση της διαφάνειας και της δικαιοσύνης για τις δραστηριότητες τους.
Πρώτον, καθιστώντας υποχρεωτική την κατάθεση στη Δημόσια Εποπτική Αρχή του συνόλου των πληροφοριών – δεδομένων και επιχειρηματικών σχεδίων – των τιτλοποιήσεων και αγορών πακέτων δανείων από τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Δεύτερον, επιβάλλοντας τη νόμιμη φορολογία στις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Τρίτον, αναμορφώνοντας το πλαίσιο λειτουργίας των εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων.
Και τέλος, αναβαθμίζουμε τα ΚΕΠ δανειοληπτών που υπάγονται στην ΕΓΔΙΧ για τη συμβουλευτική και νομική υποστήριξη των ευάλωτων οφειλετών.
Ποιους αφορά το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ
Επιτρέψτε μου τώρα να μπω στην ουσία της πρότασης μας.
Μια πρόταση που βασίζεται στα εξής χαρακτηριστικά:
- Τη συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών
- Την προστασία από ρευστοποίηση πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης
- Τη συμμετοχή του Δημοσίου, με την επιδότηση μέρους της ρυθμισμένης οφειλής μέσω του Ταμείου Αναδιαρθρώσεων
- Την εποπτεία και το συντονισμό της όλης διαδικασίας από την Δημόσια Εποπτική Αρχή.
Ας τα πάρουμε με τη σειρά. Ποιους αφορά, για ποιες οφειλές και πώς θα δουλεύει όλη η διαδικασία.
Πρώτα και κύρια, για ποιες οφειλές μιλάμε.
Στην ουσία, μιλάμε για όλες τις οφειλές προς «θεσμικούς» πιστωτές: Τράπεζες, Εταιρείες Παροχής Πιστώσεων, Εταιρείες Απόκτησης και Διαχείρισης Απαιτήσεων, Δημόσιο και Ασφαλιστικά Ταμεία.
Όπως είπα, ο στόχος εδώ είναι η συλλογική ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Ουσιαστική λύση και όχι ασπιρίνες, για να μην τα βρούμε ξανά μπροστά μας.
Δεύτερον, ποιους αφορά.
Μιλάμε για κάθε φυσικό πρόσωπο με ή χωρίς πτωχευτική ικανότητα που έχει περιέλθει σε μόνιμη και γενική αδυναμία πληρωμής ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Έτσι λοιπόν, κάθε πολίτης που έχει περιέλθει σε μια τέτοια δυσάρεστη συνθήκη, δικαιούται να ζητήσει τη ρύθμιση των οφειλών του και έτσι να προστατεύσει την πρώτη κατοικία του, την επαγγελματική του στέγη και την αγροτική του γη, από την αναγκαστική ρευστοποίηση.
Οι προϋποθέσεις είναι απλές και αυτονόητες, χωρίς παραθυράκια για αποκλεισμούς:
- Μόνιμη και γενική αδυναμία ικανοποίησης ληξιπρόθεσμων οφειλών
- Απουσία καταδολιευτικής ή απατηλής συμπεριφοράς
- Υποχρέωση ειλικρίνειας, που εξασφαλίζεται με την άρση του τραπεζικού και φορολογικού απορρήτου.
Η προστασία της πρώτης κατοικίας
Για την πρώτη κατοικία, το ακίνητο να χρησιμεύει ως κύρια κατοικία ή εν δυνάμει κύρια κατοικία.
Για την επαγγελματική στέγη, το ακίνητο να χρησιμεύει ως φορολογική και πραγματική έδρα άσκησης κύριας επαγγελματικής δραστηριότητας,
Για την αγροτική γη, το ακίνητο να ανήκει σε κατά κύριο επάγγελμα αγρότη
Το μηνιαίο διαθέσιμο εισόδημα του οφειλέτη να μην ξεπερνάει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%.
Και τέλος, η αντικειμενική αξία του ακινήτου για να ενταχθεί στη ρύθμιση να μην υπερβαίνει τις 300.000 ευρώ για τετραμελή οικογένεια.
Όπως θα καταλάβατε, πρόκειται για ένα σχέδιο σαφέστατο όσον αφορά τις οφειλές και ευρύτατο όσον αφορά τους δικαιούχους.
Η απλότητα και η ευρύτητα αποτελούν την αφετηρία για να μπούμε πια στα επόμενα εξίσου σαφή βήματα της διαδικασίας.
Η εξωδικαστική ρύθμιση
Εδώ έχουμε δύο στάδια. Το ένα είναι το εξωδικαστικό, με δύο εναλλακτικές επιλογές και το άλλο είναι η προσφυγή στη δικαστική οδό.
Στο πρώτο στάδιο της εξωδικαστικής ρύθμισης, κρίσιμο στοιχείο είναι η υποχρεωτικότητα της συμμετοχής του πιστωτή.
Για να το πω απλά, καμία τράπεζα και κανένα πιστωτικό ίδρυμα δεν θα μπορεί πια να κάνει bypass την υποχρέωση του να προτείνει μια βιώσιμη λύση στον οφειλέτη, αντί να προχωρά σε express αναγκαστικές εκτελέσεις και χιλιάδες πλειστηριασμούς.
Τα βήματα είναι τα εξής :
- Ο οφειλέτης υποβάλλει αίτημα στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της ΕΓΔΙΧ
- Η συμμετοχή των πιστωτών είναι υποχρεωτική όπως και το αποτέλεσμα της παραγόμενης ρύθμισης.
- Αν ο πιστωτής δεν συμμετάσχει, τότε ακυρώνεται κάθε πράξη αναγκαστικής εκτέλεσης.
- Η όλη διαδικασία διενεργείται μέσα από ηλεκτρονική πλατφόρμα. Με αντικειμενικότητα, γρήγορη, εύκολη και αξιόπιστη συλλογή δεδομένων και πραγματοποίηση διασταυρώσεων, με ταχύτητα στην έκδοση ρύθμισης, χωρίς κόστος για τον δανειολήπτη.
Από αυτό το πρώτο εξωδικαστικό στάδιο, προκύπτουν δύο εναλλακτικές διαδρομές από τη στιγμή που μπαίνουμε στο πλαίσιο της ρύθμισης.
Πρώτη εναλλακτική, είναι η ρύθμιση της οφειλής με μεγάλη διαγραφή μέρους της, αλλά σύντομη διάρκεια αποπληρωμής.
Αυτή η κατηγορία, αφορά ήδη μεταβιβασθέντα στεγαστικά δάνεια που τα διαχειρίζονται εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων.
Και περιλαμβάνει:
- Διαγραφή οφειλής, της τρέχουσας ονομαστικής αξίας του δανείου, μεταξύ 40 – 60 %.
- Πρόβλεψη για κρατική επιδότηση ως και 50% για την εξυπηρέτηση της εναπομείνασας οφειλής, με βάση εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια.
- Σύντομη διάρκεια αποπληρωμής από 5 έως 10 έτη, με βάση την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
Σε περίπτωση που ο οφειλέτης δε δύναται να ακολουθήσει τη βραχυχρόνια ρύθμιση, προχωράμε στην δεύτερη εναλλακτική.
Τη ρύθμιση της οφειλής με μακρόχρονη διάρκεια αποπληρωμής και χαμηλές δόσεις.
Σε αυτή την περίπτωση:
- Καταβάλλεται το εκατό τοις εκατό (100%) της αντικειμενικής αξίας του προστατευόμενου ακινήτου, σε μηνιαίες ισόποσες δόσεις. Η αξία προσδιορίζεται από την εκκαθαριστική δήλωση ΕΝΦΙΑ και όπου αυτή δεν υπάρχει, από την εκτίμηση συμβολαιογράφου.
- Σε περίπτωση που η αντικειμενική αξία είναι μεγαλύτερη από το οφειλόμενο ποσό, καταβάλλεται το οφειλόμενο ποσό σε ισόποσες μηνιαίες δόσεις.
- Η διάρκεια της ρύθμισης κυμαίνεται από 10 έως 35 έτη, κάτι που εξαρτάται από την ικανότητα αποπληρωμής του οφειλέτη.
- Εξασφαλίζεται σταθερό χαμηλό επιτόκιο (ίσο με 2%).
- Και όσον αφορά τις δόσεις, μια σημαντική παράμετρος. Γιατί γνωρίζουμε πολύ καλά ότι υπάρχουν χιλιάδες περιπτώσεις που η ρύθμιση βγήκε, αλλά το μηνιαίο ποσό ήταν αδύνατο να καταβάλλεται με συνέπεια λόγω της μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος.
Για το λόγο αυτό, υπάρχει η δικλείδα ώστε η μηνιαία δόση υπολογισμένη με βάση το διαθέσιμοΗ κυβέρνηση σχεδιάζει να εφαρμόσει μια λύση για τη ρύθμιση των οφειλών των πολιτών. Σύμφωνα με αυτήν τη λύση, το εισόδημα του νοικοκυριού δεν πρέπει να ξεπερνά τα 3/10 του εισοδήματος. Για τις πιο ευάλωτες κατηγορίες οφειλετών, η χορήγηση ρύθμισης συνοδεύεται από πρόγραμμα επιδότησης της αποπληρωμής των δόσεων, για να μη χαθεί η ρύθμιση. Τα όρια ευαλωτότητας διευρύνονται κατά 50% για να αφορά ακόμα περισσότερους πολίτες.
Η δικαστική προσφυγή είναι η καταφυγή που προβλέπεται στις περιπτώσεις όπου οι δανειστές δεν συμμετέχουν στο εξωδικαστικό στάδιο, ή εάν η αίτηση ρύθμισης απορρίπτεται, ή εάν η ρύθμιση θεωρείται μη βιώσιμη ή εσφαλμένη και επιθυμείται εξατομικευμένη κρίση από δικαστή. Υπάρχει ειδική σύντομη προθεσμία εκδίκασης των υποθέσεων στο πλαίσιο της εκουσίας δικαιοδοσίας.
Η κυβέρνηση θα προχωρήσει στην αναστολή των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, επαγγελματικής στέγης και αγροτικής γης για τρεις μήνες, μέχρι την πλήρη εφαρμογή του νέου πλαισίου ρύθμισης οφειλών. Η κυβέρνηση θα προστατεύσει την περιουσία των Ελλήνων πολιτών από τους επιτήδειους που εποφθαλμιούν την περιουσία τους.ης κυβέρνησής μας, έχουμε δείξει ότι η δικαιοσύνη είναι ένας από τους βασικούς μας στόχους. Προειδοποιούμε λοιπόν ότι το πάρτι τελειώνει και η δικαιοσύνη θα επιστρέψει παντού. Μιλώντας για δικαιοσύνη, αναφέρθηκα στους πάνω από 70.000 δανειολήπτες που έλαβαν στεγαστικά δάνεια σε Ελβετικό φράγκο και βρέθηκαν με υπέρογκες επιβαρύνσεις μετά το ξεκλείδωμα της ισοτιμίας. Αυτοί οι συμπολίτες μας χρειάζονται νομοθετική ρύθμιση ώστε να προστατευτεί η πρώτη κατοικία τους και να ρυθμιστεί η οφειλή τους με βιώσιμο τρόπο.
Ο Αλέξης Τσίπρας επίσης αναφέρθηκε στη στεγαστική κρίση που προέκυψε μετά τη μεγάλη κρίση του 2008 και την ανάγκη προστασίας της ακίνητης περιουσίας των ευάλωτων νοικοκυριών και της μεσαίας τάξης στην Ελλάδα. Ο Νόμος Κατσέλη και η επέκτασή του από το νόμο Σταθάκη προστάτευσαν σε μεγάλο βαθμό τις πρώτες κατοικίες, αλλά σήμερα η ελληνική κοινωνία βρίσκεται ξανά αντιμέτωπη με την ίδια απειλή. Στα 4 χρόνια της κυβέρνησής τους, υποσχέθηκαν να επιστρέψει η δικαιοσύνη παντού και να προστατευθούν οι πρώτες κατοικίες των ευάλωτων νοικοκυριών και της μεσαίας τάξης.Σύμφωνα με τη ΝΔ, το ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα έχει αυξηθεί κατά περίπου 40 δις. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια στην ελληνική οικονομία ανέρχονται πλέον σε 111 δισ. ευρώ. Αν και στους ισολογισμούς των τραπεζών εμφανίζονται μειωμένα, παραμένουν στην οικονομία, επιβαρύνοντας τη δραστηριότητα και τους προϋπολογισμούς χιλιάδων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Συνολικά, 4.200.000 πολίτες έχουν μη εξυπηρετούμενες οφειλές σε τράπεζες, funds, εφορία και ΕΦΚΑ, ενώ 1 εκατ. τραπεζικοί λογαριασμοί είναι κατασχεμένοι. Αυτός ο κατήφορος δεν έχει τέλος.
Η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος, η συνεχιζόμενη αύξηση του κόστους ζωής των πολιτών και η επαναλαμβανόμενη μεγάλη αύξηση των επιτοκίων δανεισμού της ΕΚΤ, οδηγούν στη δημιουργία μιας νέας γενιάς κόκκινων δανείων. Η κυβέρνηση της ΝΔ, αντί να επέμβει στο πρόβλημα, το κάνει ακόμη χειρότερο. Και δεν το κάνει χειρότερο απλά επειδή είναι αδρανής, αλλά επειδή έχει επιλέξει πλευρά. Έχει επιλέξει συνειδητά να ευνοήσει τη μεγαλύτερη αναδιανομή περιουσίας στη πατρίδα μας από τον πόλεμο και μετά. Για αυτό και με τις αποφάσεις της ρίχνει στο τζόγο των funds, τη διαθέσιμη περιουσία κάθε ελληνικού νοικοκυριού.
Ο Πτωχευτικός Κώδικας του 2020 καταργήθηκε οριζόντια η προστασία της κύριας κατοικίας, οδηγώντας σε απελευθέρωση των πλειστηριασμών των πρώτων κατοικιών λαϊκών και μεσαίων στρωμάτων. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός δεν προβλέφθηκε καμία δεσμευτικότητα συμμετοχής των πιστωτών, τραπεζών και funds, με αποτέλεσμα να μην ρυθμίζονται οι οφειλές των πολιτών. Το σχέδιο «Ηρακλής» ρίχνει στο τζόγο των funds, τη διαθέσιμη περιουσία κάθε ελληνικού νοικοκυριού.Η Ελλάδα εφαρμόζει τον νόμο 3156 του 2003, ο οποίος απαλλάσσει τα funds από τη φορολογία και δεν υποχρεώνει σε πρόταση ρύθμισης προς τον δανειολήπτη πριν την αναγκαστική εκτέλεση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους με το δόγμα «ό,τι δεν πληρώνεται, κατάσχεται». Τα funds έχουν ελέγχοντας περίπου 700.000 ακίνητα σε όλη τη χώρα, αξίας άνω των 40 δισ. ευρώ, και η μόνη τους μέριμνα είναι η υλοποίηση γρήγορων πλειστηριασμών, ακόμη και για οφειλές μερικών χιλιάδων ευρώ.
Η πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου δίνει στις Εταιρείες Διαχείρισης τη δυνατότητα να προχωρούν σε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης χωρίς προηγούμενη πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη, αφαιρώντας την ελάχιστη δικονομική δυνατότητα προστασίας που είχαν οι δανειολήπτες. Αυτό σημαίνει ότι βρισκόμαστε σε ένα σημείο χωρίς επιστροφή, όσο η χώρα κυβερνάται από μια κυβέρνηση που έχει στρατηγική την αναδιανομή σε λίγους και ισχυρούς, σε funds και σε ημέτερους μπαταχτσήδες επιχειρηματίες. Το κόμμα αυτό χρωστάει 400 εκατ. ευρώ και το υπουργικό συμβούλιο χρωστάει συνολικά 12 εκ. ευρώ. Οι υπουργοί και τα στελέχη του απολαμβάνουν χαριστικές ρυθμίσεις, ενώ οι τράπεζες πιέζουν και οι εισπρακτικές τρομοκρατούν τους πολίτες.διο για τη διαχείριση του ιδιωτικού χρέους, το οποίο περιλαμβάνει προστασία της κύριας κατοικίας και άλλων κρίσιμων περιουσιακών στοιχείων. Η πρόταση αφορά έκτακτα μέτρα για τη ρύθμιση του πανδημικού χρέους, αλλά και ένα μόνιμο πλαίσιο, διαρθρωμένο σε τρεις βασικούς πυλώνες: επιχειρήσεις, νοικοκυριά και οφειλές προς το δημόσιο.
Η αδικία έχει γίνει κανόνας και αν δεν επιστρέψει η δικαιοσύνη, δεν θα υπάρξει ούτε ευημερία ούτε προκοπή. Είναι παράλογο να ζούμε υπό καθεστώς καθημερινής τρομοκρατίας από τις εισπρακτικές δεκάδες χιλιάδες συνταξιούχοι, μεροκαματιάρηδες και έμποροι. Είναι παράλογο να συζητάμε για ανάπτυξη και προοπτική με μια κοινωνία σε υποθήκη. Γι’ αυτό, η πολιτική αλλαγή είναι επιβεβλημένη.
Η επόμενη εκλογική αναμέτρηση είναι πια κυριολεκτικά ένας αγώνας υπέρ βωμών και εστιών, για να μπορέσουμε με ασφάλεια και σύνεση να οργανώσουμε την επόμενη μέρα. Χρειαζόμαστε βούληση αλλά και σχέδιο, μία άρτια επεξεργασμένη και άμεσα εφαρμόσιμη λύση για την προστασία της πρώτης κατοικίας. Και την έχουμε, καθώς έχουμε πίσω μας πολλή δουλειά.Η πρόταση που παρουσιάστηκε περιλαμβάνει τέσσερις άξονες για τη στεγαστική πολιτική στην Ελλάδα. Ο πρώτος άξονας αφορά την αντιμετώπιση του μη εξυπηρετούμενου ιδιωτικού χρέους των νοικοκυριών με εγγύηση την κατοικία. Ο δεύτερος άξονας αφορά τον έλεγχο της δραστηριότητας του Airbnb. Ο τρίτος άξονας προστατεύει το δικαίωμα των νέων σε κατοικία, με τον διπλασιασμό της επιδότησης ενοικίου για νέους και νέα ζευγάρια από 24 μέχρι 44 ετών και τη διεύρυνση των εισοδηματικών κριτηρίων για κάλυψη περισσότερων δικαιούχων. Ο τέταρτος άξονας περιλαμβάνει τη δημιουργία τράπεζας στέγης από υπάρχοντα διαμερίσματα και κατοικίες ώστε να διατεθούν κατά προτεραιότητα σε νέα ζευγάρια με χαμηλά ενοίκια.
Η πρόταση αυτή αποτελεί απάντηση σε μια επείγουσα και υπαρξιακή ανάγκη της ελληνικής κοινωνίας και ο στόχος είναι να γίνει νόμος του κράτους από την πρώτη εβδομάδα εργασιών της νέας Βουλής. Η πρόταση αυτή θα αποτελέσει βασικό σημείο αλλά και προϋπόθεση προγραμματικής συμφωνίας για την προοδευτική κυβέρνηση συνεργασίας που ελπίζεται να δημιουργηθεί μετά τις εκλογές στις 21 Μαΐου.
