«Πίσω από έναν ψηλό φράκτη του ΝΑΤΟ με συρματόπλεγμα, εκτείνεται μία έκταση 90 εκταρίων γεμάτη παρατηρητήρια και κάμερες: αυτό είναι το Κλειστό Ελεγχόμενο Κέντρο της Κω, ένας καταυλισμός για μετανάστες και πρόσφυγες». Αυτή είναι η περιγραφή που δίνει η tageszeitung για τη δομή στο ελληνικό νησί του Αιγαίου.
«Η δομή αυτή είναι το πειραματικό μοντέλο της νέας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση. Κοιτάζοντας πέρα από τους φράχτες, γίνεται φανερό ότι λείπουν βασικές ανάγκες όπως η σκιά, το φαγητό και η ιατρική φροντίδα».
Οι κάτοικοι του καταυλισμού αναμένουν την εξέταση της αίτησής τους για άσυλο. Συχνά, αν η αίτησή τους απορριφθεί, «δεν έχουν καμία δυνατότητα για νόμιμη εργασία ή στέγαση». Η δικηγόρος Άννε Πέρτς από την οργάνωση Equal Rights Beyond Borders υπογραμμίζει: «Έτσι, οδηγούνται συστηματικά στην παρανομία». Σε πολλές περιπτώσεις, αναγκάζονται να εργαστούν παράνομα στον τουρισμό, τη γεωργία ή ακόμα και ως σεξεργάτες.
Η Ράφα, μία Σύρια πρόσφυγας από τη δομή, ελπίζει πως μόλις αποκτήσει τα απαραίτητα έγγραφα «να φύγει από την Ελλάδα, όπου οι πρόσφυγες δεν έχουν πρόσβαση σε κοινωνική στήριξη. Και πού θέλει να πάει; “Στη Γερμανία”, απαντά. Έχει συγγενείς στο Βερολίνο και το Αμβούργο».
Αν και οι γερμανικές αρχές προσπαθούν να επαναφέρουν πρόσφυγες στην Ελλάδα με το επιχείρημα ότι έχει γίνει αποδεκτή η αίτησή τους για άσυλο εκεί, «συχνά η επιστροφή αυτή δεν πραγματοποιείται λόγω των τραγικών συνθηκών που παραβιάζουν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους». Έτσι, οι πρόσφυγες υποβάλλονται ξανά στη διαδικασία αιτήσεως για άσυλο στη Γερμανία – κάτι που, όπως είναι αναμενόμενο, εγκυμονεί τον κίνδυνο απορρίψεως της αίτησής τους.