Η ολλανδική κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να ζητήσει “το συντομότερο δυνατόν” ρήτρα εξαίρεσης από τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τη μετανάστευση και το άσυλο. Πρόκειται για μια κίνηση που έρχεται στο πλαίσιο του νέου κυβερνητικού προγράμματος που παρουσίασε η κυβέρνηση συνασπισμού, με επικεφαλής το εθνικιστικό κόμμα PVV του Γκέερτ Βίλντερς.
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να κηρύξει εθνική κρίση ασύλου, γεγονός που θα της επιτρέψει να λαμβάνει μέτρα για τη μείωση της μετανάστευσης χωρίς την ανάγκη έγκρισης από το κοινοβούλιο. Όπως αναφέρεται στο κυβερνητικό πρόγραμμα, η Ολλανδία αναμένεται να κάνει άμεσα αίτημα στις Βρυξέλλες για την εξαίρεση από τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
«Το αυστηρότερο καθεστώς που υπήρξε ποτέ»
Η προτεινόμενη εξαίρεση συμπεριλαμβάνεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο γύρω από τη μετανάστευση, το οποίο έχει στόχο να δημιουργήσει το “αυστηρότερο καθεστώς ασύλου που έχει υπάρξει στην ιστορία”.
Σύμφωνα με τις πρώτες ενέργειες της κυβέρνησης, θα σταματήσει η χορήγηση αδειών ασύλου αορίστου χρόνου και θα περιοριστούν οι δυνατότητες επανένωσης όσων έχουν λάβει άσυλο με τις οικογένειές τους.
Επιπλέον, εξετάζεται η δυνατότητα νομοθετικά να ανασταλούν όλες οι αποφάσεις για νέες αιτήσεις για διάστημα έως και δύο ετών, ενώ θα μειωθούν και οι διευκολύνσεις προς τους αιτούντες άσυλο.
Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η Ολλανδία δεν μπορεί να διαχειριστεί τη “μεγάλη εισροή” αιτούντων άσυλο, πολλοί εκ των οποίων έρχονται από άλλες χώρες της ΕΕ. Το 2023, περίπου 48.500 άτομα και μέλη οικογενειών εισήλθαν στη χώρα, κυρίως από Συρία, Τουρκία και Υεμένη.
«Δεν μπορείτε να εξαιρεθείτε από την νομοθεσία στην ΕΕ»
Το αίτημα για εξαίρεση από τους κανόνες της ΕΕ θεωρείται πολύ απίθανο να γίνει αποδεκτό, καθώς ενδέχεται να προκαλέσει τη ροή προσφύγων προς γειτονικές χώρες.
Ωστόσο, το αίτημα της Ολλανδίας έρχεται ύστερα από την απόφαση της Γερμανίας να επαναφέρει συνοριακούς ελέγχους, κάτι που αναδεικνύει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο χώρος Σένγκεν.
Η Ολλανδία σκοπεύει να συνεργαστεί με “γειτονικές χώρες” για να διαχειριστεί την αύξηση των παράτυπων μεταναστών και να δημιουργήσει μια “μίνι ζώνη Σένγκεν” για την ενίσχυση της ασφάλειας.
Σύμφωνα με το Νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, που εγκρίθηκε από την ΕΕ τον Μάιο, οι χώρες καλούνται να επιλέξουν μεταξύ τριών εναλλακτικών για τη διαχείριση των αιτούντων άσυλο, με την Ολλανδία να επιλέγει την οικονομική υποστήριξη αντί της υποδοχής.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει ότι όλα τα κράτη μέλη είναι δεσμευμένα από τους υφιστάμενους κανόνες και οποιαδήποτε εξαίρεση πρέπει να συζητηθεί πριν από την έγκρισή τους. “Έχουμε εγκριθέντα κανονιστικά μέτρα. Δεν μπορείτε να εξαιρεθείτε αυτόματα από την ευρωπαϊκή νομοθεσία”, δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής.